Stress en vermoeidheid zijn te meten

Henk Kraaijenhof is performance coach, en heeft jarenlang internationale topsporters getrained, maar is ook onder andere betrokken bij de trainingen van de Bijzondere Bijstandseenheid van het Korps Mariniers. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar de invloed van stress en vermoeidheid op prestaties

“Het probleem met stress en burn-out is dat het geen ziektes zijn, ze zijn eigenlijk niet als zodanig officieel erkend. Maar je bent met een burn-out wel minimaal een jaar uit de running en je komt vaak in een burn-out terecht omdat eerdere klachten niet worden onderkend. Het lastige is ook wel: bij wie klop je aan? De huisarts heeft hiervan nauwelijks verstand.”

“Wij meten hier met verschillende apparaten en onderscheiden op het gebied van stress vier verschillende fasen. In de eerste gaat het om fysieke vermoeidheidsverschijnselen. Bij de tweede gaat om een vermoeidheid in het hoofd, dat je voortdurend loopt te piekeren. Bij de derde hebben we het over een overbelasting van het autonome zenuwstelsel. Mensen gaan dan vechten en vluchten, ze slapen slecht, zijn hyperactief. Eigenlijk blijft het gaspedaal hangen. Dat kun je dan zien in allerlei waardes, van de hartslag tot de bloeddruk en de spijsvertering. Over al die vitale functies heb je dan minder of te weinig controle. Bij de vierde heb je het over het systeem van de stresshormonen, bijvoorbeeld cortisol. Stresshormonen vormen normaal een backupsysteem van het lichaam. Via de hersenen – hersengolven – meten we dat, via de activiteit van de hypofyse, de hypothalamus en de bijnieren, die weer cortisol produceren. Uiteindelijk zit je, als je veel stress hebt en in dat proces ver bent gevorderd, laag in je cortisol. Hieruit voortvloeiend kun je ook verschillende types van burn-out onderscheiden. De oorzaak kan dus bijvoorbeeld liggen in het centrale zenuwstelsel of het kan liggen in het systeem van de stresshormonen.”

“De grootste vijand van goed werken is perfect werken”

Meer informatie van en over Henk Kraaijenhof vind je hier, luister je hier en kijk je hier.